ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਸਿਆਸੀ ਤੂਫਾਨ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਭਾਰਤ ਉਤੇ ਇਸ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ

[Dalvinder Singh Grewal]

ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਸਿਆਸੀ ਤੂਫਾਨ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਭਾਰਤ ਉਤੇ ਇਸ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ

ਡਾ: ਦਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਗਰੇਵਾਲ

ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਅਮੈਰੀਟਸ ਦੇਸ਼ ਭਗਤ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ

ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਪੀਟੀਆਈ ਦੇ ਵਰਕਰਾਂ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀਆਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਇਮਾਰਤਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਲਾਹੌਰ ਸਥਿਤ ਕੋਰ ਕਮਾਂਡਰ ਦੀ ਰਿਹਾਇਸ਼, ਫੌਜੀ ਹੈੱਡਕੁਆਰਟਰ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ਾਹਬਾਜ਼ ਸ਼ਰੀਫ ਦੀ ਮਾਡਲ ਟਾਊਨ ਲਾਹੌਰ ਸਥਿਤ ਰਿਹਾਇਸ਼, ਮਾਡਲ ਟਾਊਨ ਵਿੱਚ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਪੀਐਮਐਲ-ਐਨ ਸਕੱਤਰੇਤ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਰੇਡੀਓ ਦੀ ਇਮਾਰਤ ਸਮੇਤ 14 ਸਰਕਾਰੀ ਅਦਾਰੇ/ਇਮਾਰਤਾਂ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ 21 ਪੁਲਿਸ ਵਾਹਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਦੋ ਦਿਨ. ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਹੋਰ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅੱਗ ਦੇਖੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸਥਿਤੀ 'ਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾਉਣ ਲਈ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪੀਟੀਆਈ ਨੇ ਪਾਕਿ ਸੈਨਾ/ਪੁਲਿਸ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਵਿੱਚ 4 ਦੇ ਮਾਰੇ ਜਾਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।​

ਪੁਲਿਸ ਮੁਤਾਬਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤਹਿਰੀਕ-ਏ-ਇਨਸਾਫ਼ (ਪੀ.ਟੀ.ਆਈ.) ਪਾਰਟੀ ਦੇ 500 ਤੋਂ ਵੱਧ ਬਦਮਾਸ਼ ਬੁੱਧਵਾਰ ਤੜਕੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਮਾਡਲ ਟਾਊਨ ਲਾਹੌਰ ਸਥਿਤ ਰਿਹਾਇਸ਼ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚੇ ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਖੜ੍ਹੇ ਵਾਹਨਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ। ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਇੱਕ ਸੀਨੀਅਰ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਪੀਟੀਆਈ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, “ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਦੇ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਪੈਟਰੋਲ ਬੰਬ ਵੀ ਸੁੱਟੇ।

ਪੁਲਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਬਦਮਾਸ਼ਾਂ ਨੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਘਰ 'ਚ ਸਿਰਫ ਗਾਰਡ ਮੌਜੂਦ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਥੇ ਇੱਕ ਪੁਲਿਸ ਚੌਕੀ ਨੂੰ ਵੀ ਅੱਗ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ। “ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਭਾਰੀ ਟੁਕੜੀ ਉਥੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ, ਪੀਟੀਆਈ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀ ਉੱਥੋਂ ਚਲੇ ਗਏ,” ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਭੀੜ ਨੇ ਮਾਡਲ ਟਾਊਨ 'ਚ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਪੀਐੱਮਐੱਲ-ਐੱਨ ਸਕੱਤਰੇਤ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਖੜ੍ਹੇ ਵਾਹਨਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਥੇ ਲੱਗੇ ਬੈਰੀਅਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਅੱਗ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ। ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਲਾਹੌਰ ਦੇ ਕੋਰ ਕਮਾਂਡਰ ਹਾਊਸ 'ਚ ਭੰਨਤੋੜ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅੱਗ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।

ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਨੂੰ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਅਰਧ ਸੈਨਿਕ ਬਲਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਨਾਟਕੀ ਕਾਰਵਾਈ ਵਿੱਚ ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਕੰਪਲੈਕਸ ਤੋਂ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਦੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਹਿੰਸਕ ਝੜਪਾਂ ਤੁਰੰਤ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈਆਂ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਭਰ ਵਿਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਸੱਤ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਅਤੇ ਲਗਭਗ 300 ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਏ । ਕਾਨੂੰਨ ਅਤੇ ਵਿਵਸਥਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਪੰਜਾਬ, ਖੈਬਰ ਪਖਤੂਨਖਵਾ ਅਤੇ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਸੂਬਿਆਂ ਵਿਚ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਫੌਜ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਮੰਗਲਵਾਰ ਦੁਪਹਿਰ ਨੂੰ ਇਸਲਾਮਾਬਾਦ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਦੇ ਅਹਾਤੇ ਤੋਂ ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਇੱਕ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਲਈ ਲੜਾਕੂ ਵਜੋਂ ਉਸਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ਾਹਬਾਜ਼ ਸ਼ਰੀਫ ਦੀ ਨਾਗਰਿਕ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਫੌਜ, ਜਿਸ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਅੱਧੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਸਮ ਪਾਕਿਸਤਾਨ 'ਤੇ ਸ਼ਾਸਨ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਚੋਟੀ ਦੇ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਅਤੇ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਖਾਨ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਸੁਚੇਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਖਾਨ ਦੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਨੂੰ ਫੌਜ ਦੇ ਅੰਦਰ ਫੁੱਟ ਪਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਜੋਂ ਸਮਝਿਆ ਹੈ।

ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਸੰਕਟ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਕੌਮੀ ਜਵਾਬਦੇਹੀ ਬਿਊਰੋ (ਐਨਏਬੀ) ਵੱਲੋਂ ਪੀਟੀਆਈ ਮੁਖੀ ਅਤੇ ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇਮਰਾਨ ਖ਼ਾਨ ਦੀ ਜ਼ਮੀਨੀ ਤਬਾਦਲੇ ਦੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦੇ ਕੇਸ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਅਤੇ 8 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਰਿਮਾਂਡ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਲਾਹੌਰ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਈ ਹੋਰ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਸਥਿਤੀ ਤਣਾਅਪੂਰਨ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ।

ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਦਿਨੋ-ਦਿਨ ਵਿਗੜਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਅੰਦਰੂਨੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਮੋਰਚੇ 'ਤੇ, ਤਹਿਰੀਕ-ਏ-ਤਾਲਿਬਾਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ (ਟੀ.ਟੀ.ਪੀ.), ਜੋ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿਚ ਸਰਕਾਰ ਨਾਲ ਜੰਗਬੰਦੀ ਤੋਂ ਪਿੱਛੇ ਹਟਿਆ ਸੀ, ਨੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਉਤੇ ਹਮਲੇ ਵਧਾ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਖੈਬਰ ਪਖਤੂਨਖਵਾ ਅਤੇ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ ਪ੍ਰਾਂਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਥਿਤੀ ਗੰਭੀਰ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਤਾਲਿਬਾਨ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਤਲਖੀ ਜਾਰੀ ਹੈ; ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੇ ਨਵੇਂ ਸ਼ਾਸਕ, ਜੋ ਕਿ ਕਦੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਆਈਐਸਆਈ ਦੇ ਸਮਰਥਕ ਸਨ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀਆਂ ਪੈੜਾਂ ਤੇ ਚੱਲਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਟੀਟੀਪੀ 'ਤੇ ਲਗਾਮ ਲਗਾਉਣ ਜਾਂ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਇਸ ਦੇ ਪਨਾਹਗਾਹਾਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਲਈ ਕੋਈ ਝੁਕਾਅ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾ ਰਹੇ ਹਨ।

ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਗਿਰਾਵਟ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਰਿਜ਼ਰਵ 20 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਇਹ ਘਟ ਕੇ $3.68 ਬਿਲੀਅਨ ਰਹਿ ਗਏ। ਇਸ ਹਫਤੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ, ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਵਿਆਪੀ ਬਿਜਲੀ ਬੰਦ ਹੋ ਗਈ, ਵਸਤਾਂ ਦੇ ਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲੱਗੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਭੁਖਮਰੀ ਅਤੇ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਵੀ ਬਹੁਤ ਵਧ ਗਈ ਹੈ, ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜੀਵਨ ਅਪੰਗ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਬਿਮਾਰ ਆਰਥਿਕਤਾ ਨੂੰ ਖਾਤਮੇ ਵੱਲ ਲੈ ਗਿਆ ਹੈ। ਸੰਕਟ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ਹਿਬਾਜ਼ ਸ਼ਰੀਫ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਹਫਤੇ ਭਾਰਤ ਨਾਲ "ਗੰਭੀਰ ਅਤੇ ਸੁਹਿਰਦ ਗੱਲਬਾਤ" ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਦਿਖਾਈ। ਕਈ ਪਾਸਿਓਂ ਦਬਾਅ ਹੇਠ, ਸ਼ਰੀਫ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਣਾਉਣ ਵਿਚ ਸਿਆਣਪ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਐਸਸੀਓ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਬਿਲਵਲ ਭੁੱਟੋ ਦੇ ਬਿਆਨ ਨੇ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਿਗਾੜ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਤੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਇਹ ਕਹਿਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਪੀੜਤ ਜ਼ੁਲਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਨਾਲ ਬਰਾਬਰ ਸ਼ਰਤਾਂ 'ਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਲਈ ਨਹੀਂ ਬੈਠ ਸਕਦਾ, ਇਸਲਈ ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਅੱਗੇ ਵਧਣਾ ਨਾਮੁਮੁਕਿਨ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।

ਨਵੀਂ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਤਹਿਤ ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਵਾਪਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। 1. ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਮਾਰਸ਼ਲ ਲਾਅ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਫੌਜ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਸ਼ਾਸ਼ਨ ਆਪਣੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਲੈ ਸਕਦੀ ਹੈ। 2. ਇਮਰਾਨ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਅਤੇ ਚੋਣਾਂ ਕਰਵਾਉਣੀਆਂ ਮਨਵਾ ਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਧਿਰਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਚੀਨ ਦਖਲ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ; 3. ੀੰਢ ਦਿਵਾਲੀਏਪਣ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦੇਕੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਸਰਕਾਰ 'ਤੇ ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਵਿਚਕਾਰ ਸੁਲ੍ਹਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਸਥਿਰ ਕਰਨ ਲਈ ਦਬਾਅ ਪਾ ਸਕਦੀ ਹੈ 4. ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜ ਅੰਦਰੂਨੀ ਦਬਾਅ ਤੋਂ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਣ ਲਈ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਜੰਗ ਦਾ ਮੋਰਚਾ ਖੋਲ੍ਹ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਮਾਰਸ਼ਲ ਲਾਅ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰਨਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੰਭਾਵਨਾ ਪ੍ਰਤੀਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਦੋਵਾਂ ਧਿਰਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਗੱਲਬਾਤ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਇੰਨੀ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ। ਫ਼ੌਜ ਅੰਦਰੂਨੀ ਕਾਰਨਾਂ ਦੇ ਦਬਾਅ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਪਾਉਣ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਫ਼ੌਜਾਂ ਜਾਂ ਹੋਰ ਸਾਧਨਾਂ 'ਤੇ ਦੋਸ਼ ਲਗਾ ਕੇ ਕੰਟਰੋਲ ਰੇਖਾ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਮੋਰਚਾ ਖੋਲ੍ਹਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਦੇਖ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਾਲ ਲਗਦੇ ਅੱਗੇ ਵਾਲੇ ਟਿਕਾਣਿਆਂ ਤੋਂ ਕੋਈ ਗਿਣਤੀ ਨਹੀਂ ਘਟਾਈ ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਭਾਰਤ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਘੁਸਪੈਠ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਉੱਚ ਚੌਕਸੀ 'ਤੇ ਹੈ, ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਦੀ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਸਥਿਤੀ ਤਣਾਅਪੂਰਨ ਬਣ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਡਰ ਅਜੇ ਵੀ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸਰਦਾਰੀ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਲਈ ਕੁਝ ਸਖ਼ਤ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ।

 

[Dalvinder Singh Grewal]

Pakistan Supreme Court has ordered Public Accountability Bureau to produce Imran Khan before them within one hour i.e., by 4.30 PM today on the plea of PTIs appeal that Imran Khan may be killed in custody.
President of Pakistan has condemned the arrest of Imran Khan and also the loot and arson by PTI workers.

 

[Dalvinder Singh Grewal]

China has asked Pakistan to get his act straight to ensure stability shaming both Bilawal Bhutto and Hina Rabbani.

 

[Dalvinder Singh Grewal]

India on Thursday said it cannot be compelled to participate in "illegal" proceedings at the Permanent Court of Arbitration over the Kishenganga and Ratle hydropower projects in Kashmir after The Hague-based tribunal ruled that it has the "competence" to consider the dispute between New Delhi and Islamabad on the matter. India has been maintaining that it will not join the Pakistan-initiated proceedings at the Permanent Court of Arbitration as the dispute is being already examined by a neutral expert under the framework of the Indus Waters Treaty. "India cannot be compelled to recognise or participate in illegal and parallel proceedings not envisaged by the treaty," external affairs ministry spokesperson Arindam Bagchi said. In January, India issued a notice to Pakistan seeking a review and modification of the Indus Waters Treaty in view of Islamabad's "intransigence" to comply with the dispute redressal mechanism of the pact. The pact, brokered by the World Bank, was inked in 1960 for matters relating to cross-border rivers.

India considers the start of the two concurrent processes to resolve the dispute to violate the provision of the three-step graded mechanism prescribed in the pact. Bagchi said India's consistent and principled position has been that the constitution of the so-called court of arbitration is in contravention of the provisions of the Indus Waters Treaty. "A neutral expert is already seized of the differences pertaining to the Kishenganga and Ratle projects. The neutral expert proceedings are the only treaty-consistent proceedings at this juncture. The treaty does not provide for parallel proceedings on the same set of issues," Bagchi said in his weekly media briefing. He said India has been participating in the "treaty-consistent" neutral expert proceedings.

The last meeting of the neutral expert took place at The Hague on February 27 and 28. The next meeting is scheduled to be held in September. "The Government of India has been in talks with the government of Pakistan regarding the modification of the Indus Waters Treaty under Article XII (3) of the treaty. This recent development only underlines why such modification is so necessary," Bagchi said.

A statement from the Permanent Court of Arbitration said the tribunal considered objections to the competence of the court raised by India through its communications with the World Bank. The World Bank is also a signatory to the Indus Water Treaty.

"In a unanimous decision, which is binding on the parties and without appeal, the court rejected each of the objections raised by India and determined that the court is competent to consider and determine the disputes set forth in Pakistan's request for arbitration," The Hague-based court said. "In the next phase, the court will address certain questions concerning the overall interpretation and application of the [Indus Waters] Treaty's provisions on hydro-electric project design and operation, as well as the legal effect of past decisions of dispute resolution bodies under the treaty," it said in a statement.

 

[Dalvinder Singh Grewal]

Abhimanyu Episode
On 27th Feb, when an Indian Air Force MiG 21 was on a Combat Air Patrol, received a call from the command ordering to respond immediately against the Pakistan Air Force jets which violated the Indian Airspace to carry out similar strikes like India did the previous day. At that time, most of the nearby Indian Fighters were either parked on their bases or were far away from the incident scene. MiG 21 was the first aircraft to counter the enemy fighter that day. Also, 2 Su 30MKI which were on CAP ordered to intercept the incoming fighters. According to the reports, Pakistan Air Force was carrying a fleet of 24 fighters with mixed formations of various jets. The jets were Mirage III/V, JF 17, and F16. The Mirage III/V never crossed the LOC but dropped their bombs nearby the border. 3 aircraft including F16 and JF 17 penetrated inside Indian airspace to engage Indian Jets and drop bombs near Indian Military installations. When an F16 spotted the Indian Air Force Su 30, it fired at least 3–4 AMRAAMs to hit the Flanker. Fortunately, due to evasive maneuvers, usage of Flares & Chaff, and Jamming tactics; the Su 30MKI dodged all the AMRAAMs. The F16s turned away and tried to retreat back to their respective airspace. Su 30MKI was ordered by the command not to proceed further and only protect the key installations of the Indian Military. MiG 21 also received an order to return back to the base but the pilot decided to chase the F16 until he shoot it down. While chasing, the pilot was able to visually sight the F16 giving him a clear opportunity to switch to his R73 Within Visual Range Air to Air Missile (WVRAAM) and shoot the jet. But it was too late for him to notice that he is in enemy airspace. He was too busy to maintain his lock at the F16 and it distracted him from looking at the map. Result: Another PAF Jet shot the MiG 21 with an AAM and the pilot was forced to eject and land on enemy soil. Indian Air Force did not intrude into the Pakistani Airspace intentionally. According to a few reports, the MiG 21 system was actually jammed by Pakistani jammers. It left no choice for the pilot and he failed to return back to the base.