ਸਿਮਰਨ

[dalvinder45]

ਸਿਮਰਨ

ਡਾ: ਦਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਗ੍ਰੇਵਾਲ​

ਸਿਮਰਨ ਤੋਂ ਭਾਵ "ਯਾਦ, ਸਿਮ੍ਰਤੀ ਜਾਂ ਚੇਤੇ ਦਿਵਾਉਣ ਦਾ ਕਾਰਜ" ਹੈ, ਜੋ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਕਰਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਪਹਿਲੂ ਅਤੇ ਉਦੇਸ਼ ਕੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਿਵੇਂ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਅਧਿਆਤਮਿਕਤਾ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਜਦ ਜੀਵਨ ਉਦੇਸ਼. ਅਪਣੀ ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨਾਲ ਮਿਲਾਉਣ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਨਿਰੰਤਰ ਯਾਦ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, । ਇਹ ਅਵਸਥਾ ਬਾਹਰਲੇ ਦੁਨਿਆਵੀ ਕੰਮਾਂ ਨੂੰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਨਿਰੰਤਰ ਬਣੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।

ਅਧਿਆਂਤਮਕ ਸਿਮਰਨ ਆਪੇ ਦੀ ਪਛਾਣ, ਆਪੇ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਤੇ ਆਪੇ ਦਾ ਸਮੁੱਚਾ ਧਿਆਨ ਅਤੇ ਆਪੇ ਨੂੰ ਅਪਣੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਣ ਅਤੇ ਮਿਟਾਣ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ।ਆਪਣੀ ਸੱਚੀ ਪਛਾਣ ਜਾਨਣਾ ਤੇ ਨ ਕਦੇ ਨਾ ਭੁੱਲਾਉਣਾ, ਤੇ ਸੱਚੇ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਿੱਕ ਹੋ ਜਾਣਾ ਜਿਉਂ ਜਲ ਵਿੱਚ ਜਲ ਸਮਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਸਾਗਰ ਵਿਚ ਤਰੰਗ ਸਮਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਸਥਿਤੀ ਪੈਦਾ ਕਰਨੀ ਜਿੱਥੇ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਏਕਤਾ ਅਤੇ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਹਮ ਮੌਜੂਦਗੀ ਨੂੰ ਪਛਾਣਦੇ ਹੋ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਯਾਦ ਦੀ ਇਹ ਆਦਤ ਤੁਹਾਡੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਜੜ੍ਹ ਫੜ ਲੈਂਦੀ ਹੈ, ਤੁਸੀਂ ਹਰ ਪਲ, ਹਰ ਸਾਹ ਦੇ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਅਤੇ ਬ੍ਰਹਮ ਦੀ ਏਕਤਾ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਨਾਲ ਕੋਈ ਫਰਕ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਦਰਦ ਜਾਂ ਅਨੰਦ ਵਿੱਚ ਹੋ, ਰੌਲੇ-ਰੱਪੇ ਵਾਲੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਆਪਣੇ ਦੰਦਾਂ ਨੂੰ ਬੁਰਸ਼ ਕਰਨ ਜਾਂ ਆਪਣੇ ਵਾਲ ਵਾਹ ਰਹੇ ਹੋ।। ਤੁਹਾਨੂੰ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਪਵਿੱਤਰਤਾ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਪ੍ਰਤੀ ਨਿਰੰਤਰ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਸਿਮਰਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਾਂ।

ਕਈ ਵਾਰ ਜਦ ਅਸੀਂ ਸਿਮਰਨ ਵੇਲੇ ਰੱਬ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਨ) ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਸਾਡਾ ਮਨ ਭਟਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਆਮ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਵਿਚਾਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਲੇਖ ਚਰਚਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਿਮਰਨ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਅਸੀਂ ਬਿਹਤਰ ਫੋਕਸ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਇਹ ਇਸ ਸਵਾਲ ਨੂੰ ਵੀ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਸਾਨੂੰ ਭਟਕਦੇ ਮਨ ਦੇ ਕਾਰਨ ਆਪਣੇ ਬਾਰੇ ਬੁਰਾ ਸੋਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ? ਵਿਚਾਰ ਮਾਰਨਾ ਹੀ ਇਸ ਦਾ ਸਹੀ ਹੱਲ ਹੈ।ਪਛਾਣੋ ਕਿ ਤੁਹਾਡਾ ਮਨ ਭਟਕ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ। ਸਭ ਤੋਂ ਬੁਰੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੋਵੇਗੀ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵਿਚਾਰ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ "ਓਹ, ਇਹ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਵਿਚਾਰ ਹੈ। ਆਓ ਉਸ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰੀਏ" ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਵਿੱਚ ਉਲਝ ਗਏ ਹੋ, ਜੇ ਤੁਹਾਡਾ ਮਨ ਭਟਕਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਨਾ ਮਾਰੋ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰੋ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰੋ ਅਤੇ ਸਿਮਰਨ /ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰੋ।

ਸਿਮਰਨ ਲਈ ਸੱਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਤੱਥ ਸੱਚ ਤੇ ਸੁੱਚ ਹਨ ਜੋ ਅੰਦਰੋਂ ਬਾਹਰੋਂ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ । ਦੂਸਰੈ ਸਾਰੀ ਕੁਦਰਤ ਨੂੰ ਉਸਦੀ ਰਚਨਾ ਸਮਝਣਾ ਹੈ ਤੇ ਸੱਭ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਆਦਰ ਸਤਿਕਾਰ ਕਰਨਾ ਹੈ ਤੇ ਸੱਭ ਦਾ ਭਲਾ ਲੋਚਣਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਅੰਮ੍ਰਿਤਧਾਰੀ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਤੁਰੰਤ ਇੱਕ ਮਹਾਪੁਰਖ ਹੋ ਜੋ ਸੱਚਖੰਡ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਰਹੇ ਹੋ। ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਛਕਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਤੁਸੀਂ ਹੁਣੇ ਸਿਮਰਨ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਏ ਹੋ। ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀ ਸਿਖਲਾਈ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਸਿਖਲਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੋ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਸਾਡੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਹਨ।

ਕਈ ਵਾਰ ਸਿਮਰਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਨੀਂਦ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋ ਰਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਸਿਮਰਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ, ਤੇ ਤੁਹਾਡਾ ਮਨ ਭਟਕ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸਿਮਰਨ ਉੱਚੀ ਅਵਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਕਰੋ ਤਾਂ ਜੋ ਤੁਹਾਡੇ ਕੰਨ ਇਸਨੂੰ ਸੁਣ ਸਕਣ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਨੀਂਦ ਆ ਰਹੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉੱਠੋ ਅਤੇ ਸੈਰ ਕਰੋ। ਖੜੇ ਹੋ ਕੇ ਆਪਣਾ ਪਾਠ (ਗੁਰਬਾਣੀ ਦਾ ਜਾਪ) ਕਰੋ। ਕੰਧ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਆਪਣੀ ਪਿੱਠ ਨਾ ਰੱਖੋ. ਜਿੰਨਾ ਹੋ ਸਕੇ ਸਿੱਧਾ ਬੈਠਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਉਦੋਂ ਵੀ ਨੀਂਦ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ ਜਾਓ। ਖੇਡ ਮਨ ਨੂੰ ਹਰਾਉਣ ਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਮਨ ਭਟਕਦਾ ਹੈ, ਭਟਕਣਾ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਕੇ ਸਿਮਰਨ ਵੱਲ ਮੁੜ ਜਾਉ। ਸਿਮਰਨ ਕੇਵਲ ਜੀਵਨ ਦੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਉੱਚੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਪਵਿੱਤਰ ਨਾਮ ਦਾ ਉਚਾਰਨ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਮਰਨ ਦਾ ਅਸਲ ਤੱਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ, ਸਿਮਰਨ ਮਨ ਦੀ ਅਵਸਥਾ ਹੈ, ਕੇਵਲ ਇੱਕ ਕਿਰਿਆ ਨਹੀਂ। ਇਹ ਉਸ ਤੋਂ ਪਰੇ ਹੈ ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਕਰਦੇ ਹੋ; ਜਿੱਥੇ ਅਪਣਾ ਮੂਲ਼ ਪਛਾਣ ਕੇ ਅਪਣੇ ਸੱਚੇੇ ਘਰ ਜਾਣਾ ਹੈ ਨਿਜ ਥਾਨ ਤੇ ਨਿਵਾਸ ਕਰਨਾ ਹੈ ਜਿਸ ਲਈ ਅਹੰ ਭਾਵ ਆਪੇ ਦਾ ਖਾਤਮਾ ਕਰਨਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਵਿੱਚ ਜਾ ਮਿਲਣਾ ਹੈ।ਮਨ ਵਿੱਚੋਂ ਸੋਚ ਵਿਚਾਰਾਂ ਕਢਣਾ ਤੇ ਆਪਾ ਭਾਵ ਹਟਾਉਣਾ ਮੁੱਢਲੀ ਕਿਰਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਪਾਉਣਾ ਅਤੇ ਸਮਾਉਣਾ ਅਖੀਰਲੀ ਪਉੜੀ। ਜਿਸਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਗਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲਹਿਰਾਂ ਉਠਦੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸਮਾ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਅਭੇਦ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।

ਅਸੀਂ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਿਮਰਨ ਸਦਕਾ ਆਪਣੀ ਆਤਮਾ ਨੂੰ' ਸਿਰਜਣਹਾਰ', 'ਹੋਂਦ ਦੇ ਸਰੋਤ', ਵਾਹਿਗੁਰੂ/ ਪਰਮਾਤਮਾ/ (ਰੱਬ) ਨਾਲ ਇੱਕ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਸਾਡੀ ਆਤਮਾ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਬੀਜ ਹੈ। ਇਹ ਉਹ ਲਾਟ ਹੈ ਜੋ ਸਿਰਜਣਹਾਰ ਤੋਂ ਉਤਪੰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਲ ਪਲ ਰੂਪ ਧਾਰਨ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਆਪਣੇ ਸਰੋਤ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਗਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲਹਿਰਾਂ ਉੱਠਦੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸਮਾ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਅਭੇਦ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।ਬਸ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਉਸ ਵਿੱਚੋਂ ਉੱਠਣਾ ਅਤੇ ਉਸੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਅਭੇਦ ਹੋ ਜਾਣਾ ਸਾਡਾ ਜੀਵਨ ਮਕਸਦ ਹੈ।