- Jan 3, 2010
- 1,254
- 424
- 80
1. ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਬਣਨ ਤੇ ਧਰਮ ਪਰਿਵਰਤਨ ਬਾਰੇ ਤੌਖਲੇ- ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ
ਡਾ: ਦਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਗ੍ਰੇਵਾਲ
ਮੈਂ ਅੰiਮ੍ਰਤਸਰ-ਤਰਨਤਾਰਨ ਸੜਕ ਤੇ ਤਰਨਤਾਰਨ ਨੇੜੈ ਪਿੰਡ ਚੱਭਾ ਵਿਚ ਸ. ਤੇਜਵੰਤ ਸਿੰਘ ਚੱਭਾ ਕੋਲ ਠਹਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਸਾਂ। ਉਹ ਉਦੋਂ ਆਜ-ਤਕ ਚੈਨਲ ਦੇ ਪ੍ਰੈਸ ਰਿਪੋਰਟਰ ਸਨ। ਗੱਲਾਂ ਗੱਲਾਂ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਚੱਭਾ ਪਿੰਡ ਦੇ ਆਸ ਪਾਸ ਨਵੇਂ ਡੇਰਿਆਂ ਅਤੇ ਚਰਚਾਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਚੱਲ ਪਈ।ਸ. ਤੇਜਵੰਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਨਾਂ ਦਾ ਹੜ੍ਹ ਆਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ । ਉਸ ਦੇ ਨੇੜੇ ਨੇੜੇ ਸੱਤ ਨਵੇਂ ਡੇਰੇ ਬਣ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਚਰਚ ਤਕਰੀਬਨ ਸਾਰੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿਚ ਨਵੇਂ ਬਣ ਗਏ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭੀੜ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਕੁਝ ਵਿਡੀਓ ਵਿਖਾਏ ਤਾਂ ਮੈਂ ਵੇਖ ਕੇ ਹੈਰਾਨ ਰਹਿ ਗਿਆ ਕਿ ਸਿੱਖ ਇਤਨੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਇਸਾਈ ਬਣ ਰਹੇ ਹਨ।
ਉਸ ਨੇ ਇਕ ਇਸਾਈ ਪਾਦਰੀ ਅੰਕੁਰ ਨਰੂਲਾ ਦੀ ਵਿਡੀਓ ਵਿਖਾਂਦਿਆਂ ਕਿਹਾ: ਅੰਕਰ ਨਰੂਲਾ ਪੰਜਾਬੀ ਹਿੰਦੂ ਜੋ ਹੁਣ ਇਸਈ ਪਾਦਰੀ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ।2008 ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੇ 3 ਇਸਾਈ ਅਨੁਯਾਈਆਂ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਚਰਚ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਹੁਣ 2018 ਤੱਕ, ਉਸਦੇ 1.2 ਲੱਖ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਇਸਾਈ ਬਣੇ ਸਿੱਖ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਹਨ।ਅੰਕਰ ਨਰੂਲਾ ਦੇ ਕਹਿਣ ਅਨੁਸਾਰ ਉਸਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰ ਹਰ ਸਾਲ ਦੁਗਣੇ ਵਧ ਰਹੇ ਹਨ।. 2020 ਤੱਕ, ਉਸ ਦੇ ਲਗਭਗ 3-4 ਲੱਖ ਮੈਂਬਰ ਹੋ ਗਏ ਹਨ।ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਇਸਾਈਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਹਰ ਸਾਲ ਦੁੱਗਣੀ ਹੋਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਉਹ ਸਮਾਂ ਦੂ੍ਰ ਨਹੀਂ ਜਦ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਉਕਾ ਥਲੇ ਲੱਗ ਜਾਏਗੀ ਤੇ ਇਸਾਈ ਧਰਮ ਦੂਜੇ ਸਥਾਨ ਤੇ ਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਉਸਦੇ ਅਜਿਹੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ “ਰਸੂਲ” ਅਤੇ “ਪਾਦਰੀ” ਹਨ ਜੋ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਕੈਂਸਰ ਵਾਂਗ ਫੈਲ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਦੇ ਹਿੰਦੂ-ਸਿੱਖ ਨਾਮ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕੰਚਨ ਮਿੱਤਲ, ਬਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਰਮਨ ਹੰਸ। ਉਹ ਹਰ ਹਫਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸਾਈ ਧਰਮ ਵਿਚ ਬਦਲਦੇ ਹਨ!
ਮੈਨੂੰ ਇਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ ਲੱਗਿਆ। ਮੈਂ ਕਿਹਾ, “ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਮੁਖ ਸੰਸਥਾ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਨੱਕ ਥਲੇ ਤੇ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁਖ ਧਰਮ ਅਸਥਾਨ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਿਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਐਨ ਨੇੜੇ?”
ਉਸ ਨੇ ਮੇਰੇ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਨਿਰਾਲੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਦਿਤਾ, “ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮੁਕਤੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚਿੰਬੜੇ ਹੋਏ ਇਨਸਾਨੀ ਜੰਜ਼ਾਲਾਂ ਤੋਂ ਜੋ ਹੁਣ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ। ਇਸਾਈ ਧਰਮ ਤਾਂ ਮੁਕਤੀ ਤੋਂ ਪਰੇ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਚਮਤਕਾਰ ਦਿਖਾਕੇ, ਰੰਗਾ ਰੰਗ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਭਰਮਾਂ ਵਿਚ ਪਾ ਕੇ ਤੇ ਅਪਣੇ ਧਰਮ ਨੂੰ ਸਾਰੇ ਧਰਮਾਂ ਤੋਂ ਉਚਾ ਵਿਖਾਕੇ”।
"ਮੁਕਤੀ ਤੋਂ ਪਰੇ! ਤੁਹਾਡਾ ਕੀ ਮਤਲਬ ਹੈ?"
ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਨੌਕਰ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ, "ਇਹ ਮੁੰਡਾ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਸਚੀਅਨ ਬiਣਆ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਨਿਹੰਗ ਹਨ ।"
"ਈਸਾਈ? ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ?"ਮੈਂ ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਸਿੱਧੀ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ।
ਮੈਂ ਲੜਕੇ ਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ, ਨਾਮ ਨੀਮਾ (ਨਾਮ ਬਦਲਿਆ) ਅਤੇ ਪੁੱਛਿਆ, "ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਈਸਾਈ ਬਣ ਗਏ ਹੋ?"
"ਹਾਂ!" ਉਸਨੇ ਝਿਜਕਦਿਆਂ ਕਿਹਾ। ਉਹ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਖੁਲਿ੍ਹਆ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਸਾਡੀ ਗੱਲ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਸੁਣ ਰਿਹਾ ਸੀ ਅਤੇ ਚਰਚਾ ਦਾ ਅਧਾਰ ਜਾਣਦਾ ਸੀ। "“ਮੈਂ ਇਕੱਲਾ ਨਹੀਂ। ਬਹੁਤੇ ਗਰੀਬ ਅਤੇ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰ ਨੌਜਵਾਨ ਈਸਾਈ ਬਣ ਰਹੇ ਹਨ। ਬਹੁਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਆਪਣੇ ਵਾਲ ਕੱਟਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਛੱਡ ਚੁਕੇ ਹਨ। ਵਰਪਾਲ, ਛੋਟਾ ਚੱਬਾ, ਬਲਾਚਕ ਆਦਿ ਦੇ 6-7 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਨਵੇਂ ਚਰਚ ਬਣ ਗਏ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਡੇਰਿਆਂ ਦੁਆਲੇ ਵੀ ਸਾਡੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਚਰਚਾਂ ਹਨ:; ਇਹ ਸਾਰੇ ਪਿੰਡ ਵੀ ਨਵੇਂ ਚਰਚ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਨ. ਤਰਨਤਾਰਨ ਅਤੇ ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਖੇਤਰਾਂ ਦੀ ਸਮੁੱਚੀ ਬਾਰਡਰ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਲੋਕ ਈਸਾਈਅਤ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ”
"ਤੁਸੀਂ ਕਿਹਾ ਤੁਹਾਡੇ ਪਿਤਾ ਨਿਹੰਗ ਹਨ ਤੇ ਇਕ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਸਿੱਖ ਹਨ। ਤੁਸੀਂ ਈਸਾਈ ਧਰਮ ਕਿਉਂ ਅਪਣਾਇਆ?"
“ਕਿਉਂ? ਅਸੀਂ ਇਨਸਾਨ ਨਹੀਂ? ਜਿਵੇਂ ਉਚੀ ਜ਼ਾਤੀ ਵਾਲੇ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਲਗਦਾ ਹੈ ਅਸੀ ਜਨਮਜਾਤ ਹੀ ਘਟੀਆ ਲੋਕ ਹਾਂ। ਉਹ ਸਾਨੂੰ ਇਨਸਾਨ ਹੀ ਨਹੀਂ ਮੰਨਦੇ। ਸਾਨੂੰ ਨੌਕਰੀਆਂ ਤਾਂ ਕੀ ਦੇਣੀਆਂ ਸਾਨੂੰ ਜੋ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਉਹ ਵੀ ਕਰਨ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ। ਉਹ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਗੁਲਾਮਾਂ ਵਾਂਗ ਆਗਿਆਕਾਰੀ ਬਣੀਏ। ਅਸੀਂ ਗੁਲਾਮੀ ਕਿਉਂ ਕਰੀਏ? ਉਹ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਗਰੀਬ ਨੌਜਵਾਨ ਨਸ਼ੇ ਅਤੇ ਨਸ਼ੇ ਕਰੀ ਜਾਣ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਮਨੁਖਤਾ ਨੂੰ ਜਾਂ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਭਵਿਖ ਸੰਵਾਰਨ ਵਲ ਕੋਈ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਕੰ ਲਈ ਮਜ਼ਦੂਰ ਤੇ ਉਹ ਵੀ ਬੰਧੂਆ ਮਜ਼ਦੂਰ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।ਇਸਾਈ ਪਾਦਰੀ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮਾਨਵਤਾ ਅਤੇ ਹਮਦਰਦੀ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਆਉਂਦੇ ਹਨ; ਉਹ ਸਾਨੂੰ ਬਰਾਬਰ ਦੇ ਇਨਸਾਨ ਸਮਝਦੇ ਹਨ; ਉਹ ਜਿਸ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਇਕੋ ਜਿਹਾ ਵਰਤਾਉ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਉੱਚ ਜਾਤੀਆਂ ਵਾਂਗ ਨਹੀਂ ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਪਿਆਰ ਤਾਂ ਕੀ ਦੇਣਾ ਹੈ ਬਰਾਬਰ ਤਾਂ ਕੀ ਸਮਝਣਾ ਹੈ, ਬਸ ਦੁਰਕਾਰ ਦੇ ਹੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।ਇਸਾਈ ਪਾਦਰੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਵਿਚ ਸਾਡੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿੱਚ, ਨੌਕਰੀਆਂ ਵਿੱਚ, ਹੋਰ ਤਾਂ ਹੋਰ ਬਾਹਰਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਸੈਟ ਹੋਣ ਲਈ ਸਾਡੀ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ ਵੇਖਣਾ ਕਿ ਇਹ ਸਾਰੇ ਦੱਬੇ ਕੁਚਲੇ ਲੋਕ ਜੋ ਬਦਲਾਓ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਇਸਾਈ ਬਣ ਕੇ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵੀ ਸੰਵਾਰ ਲੈਣਗੇ ਤੇ ਮੁਕਤੀ ਵੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਣਗੇ।ਇਹ ਲੋਕ ਆਸ ਬੰਨ੍ਹਾਉਂਦੇ ਹਨ ਤੇ ਆਸਾਂ ਵੀ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਦੇ ਹਨ।"
“ਕੀ ਇਹ ਪੰਚ, ਸਰਪੰਚ, ਐਮ ਐਲ ਏ, ਐਮ ਪੀ, ਮਨਿਸਟਰ ਤੁਹਾਡੀ ਕੋਈ ਮਦਦ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ?”
“ਬੱਸ ਜੀ ਪੁਛੋ ਨਾ ਇਹ ਤਾਂ ਸਾਰੇ ਵਪਾਰੀ ਬੰਦੇ ਨੇ ਤੇ ਬਹੁਤੇ ਉਚੀ ਜਾਤੀ ਦੇ ਹੀ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਹੱਥ ਕਮਾਨ ਹੈ। ਉਹ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਭਰਾਵਾਂ ਦਾ ਹੀ ਖਿਆਲ ਕਰਦੇ ਹਨ”।
“ਪਰ ਮੈਂ ਤਾਂ ਸੁਣਿਆਂ ਹੈ ਕਿ ਇਥੋਂ ਦਾ ਐਮ ਐਲ ਏ ਵੀ ਤੁਹਾਡੀ ਜਾਤ ਵਿੱਚੋਂ ਹੀ ਹੈ। ਕੀ ਉਹ ਨਹੀਂ ਕੁਝ ਕਰਦਾ?”
“ਬੱਸ ਜੀ ਈਸਬ ਗੋਲ ਕੁਝ ਨਾ ਫੋਲ। ਉਹ ਵੀ ਤਾਂ ਜਗੀਰਦਾਰਾਂ ਦਾ ਖਰੀਦਿਆ ਗੁਲਾਮ ਹੈ। ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁਧ ਜਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ”। ਉਹ ਲਗਾਤਾਰ ਆਪਣੀ ਹਾਲਤ, ਲੀਡਰਾਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਤੇ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੀ ਹਾਲਤ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਨਾ ਕੁਝ ਕਹੀ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਜਿਸ ਤੋਂ ਸਾਫ ਸੀ ਕਿ ਉਸਦਾ ਮਨ ਬੁਰੀ ਤਰਾਂ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਚੁਕਾ ਸੀ ਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਘਰ ਵਾਪਸੀ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਨੀ ਅਜੇ ਬੇਫਾਇਦਾ ਸੀ।
ਤੇਜਵੰਤ ਸਿੰਘ ਸਭ ਸੁਣ ਰਹੇ ਸਨ। ਆਖਣ ਲੱਗੇ, “ਵੇਖੀ ਹੈ ਜ਼ਮੀਨੀ ਅਸਲੀਅਤ? ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸ ਹੱਦ ਤਕ ਵਰਗਲਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ”।
“ਕੀ ਸਿੱਖ ਲੀਡਰ ਜਾਂ ਪ੍ਰਚਾਰਕ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੇ?” ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪੁਛਿਆ।
“ਸਿੱਖ ਲੀਡਰਾਂ ਦੀ ਤਾਂ ਛੱਡ ਹੀ ਦਿਉ ਜੀ। ਉਹ ਤਾਂ ਇਸਾਈ ਸਮਾਗਮਾਂ ਵਿਚ ਜਾ ਕੇ ਖੁਦ ਹਾਜ਼ਰੀਆਂ ਭਰਦੇ ਹਨ, ਚਰਚਾਂ ਦੇ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰਖਦੇ ਹਨ ਤੇ ਜਲਸੇ ਜਲੂਸਾਂ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਾਹੀਂ ਵੋਟਾਂ ਲੈਣੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆ ਹਨ। ਹਿੰਦੂ, ਸਿੱਖ, ਇਸਾਈ ਸਭ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਦੇ ਵੋਟ-ਬੈਂਕ ਹਨ”।
“ਪਰ ਅਕਾਲੀ ਪਾਰਟੀ ਤਾਂ ਨਿਰੋਲ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਹੈ । ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਥੱਲੇ ਹੈ। ਉਹ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਵੱਡੇ ਪਰਿਵਰਤਨ ਬਾਰੇ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਸੋਚਦੀ?” ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪੁਛਿਆ।
“ਡੁੱਬੀ ਤਾਂ, ਜੇ ਸਾਹ ਨਾ ਆਇਆ। ਅਕਾਲੀ ਪਾਰਟੀ ਹੁਣ ਰਾਜਨੀਤਕ ਪਾਰਟੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਹਿੰਦੂ, ਸਿੱਖ, ਇਸਾਈ ਸੈਕੂਲਰਇਜ਼ਮ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਸਾਰੇ ਮੈਂਬਰ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ ਤੇ ਬਣ ਵੀ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਦਾ ਸਰੋਕਾਰ ਸਿੱਖਾਂ ਨਾਲ ਉਤਨਾ ਹੀ ਹੈ ਜਿਤਨਾ ਦੂਜੇ ਧਰਮਾਂ ਨਾਲ।ਇਹੋ ਹਾਲ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਚਲਾਉਂਦੀ ਹੈ।ਇਸ ਦਾ ਜ਼ੋਰ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਆਗੂਆਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਵੱਲ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ ਨਾਂ ਕਿ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵੱਲ। ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਵੀ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਰਾਜਨੀਤਕ ਬੰਦਾ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸੋ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਤਾਂ ਬਿਨਾ ਵਾਲੀ-ਵਾਰਿਸ ਦੇ ਹੀ ਹੈ। ਏਥੋਂ ਦਾ ਐਮ ਐਲ ਏ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦਾ ਹੈ ਫਿਰ ਵੀ ਉਸ ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿਚ ਬੜੇ ਹੀ ਸਿੱਖ, ਸਿੱਖ-ਧਰਮ ਛੱਡੀ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰ ਕਰ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ । ਅੱਗੇ ਤੁਸੀਂ ਵੇਖ ਲਵੋ”।
“ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹੋ ਕਿ ਏਥੇ ਬੜੇ ਸਿੱਖ ਡੇਰੇ ਹਨ, ਕੀ ਉਹ ਵੀ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੇ?
ਮੈਂ ਫਿਰ ਪੁੱਛਿਆ
"ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਏ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਕੁਰਬਾਨੀਆਂ ਦੇ ਸਥਾਨਾਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਬਾਬਿਆਂ ਨੇ ਮਾਇਆ-ਕਮਾਊ ਸਾਧਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਛੇ-ਸੱਤ ਕਿਲੋਮੀਟਰਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸੱਤ ਡੇiਰਆਂ-ਵਰਗੇ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਤਿੰਨ-ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ-ਅੰਦਰ ਬਣ ਗਏ ਹਨ।"
ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ “ਮੇਰੇ ਘਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਜੋ ਇਹ ਸਭ ਡੇਰੇ ਜੋ ਵੇਖ ਰਹੇ ਹੋ ਇਹ ਸਭ ਨਵੇਂ ਬਣੇ ਹਨ”।
"ਇਹ ਅਚਾਨਕ ਕਿਉਂ ਤੇ ਕਿਵੇਂ ਬਣ ਗਏ?" ਮੈਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਹੈਰਾਨੀ ਲੱਗ ਰਹੀ ਸੀ.
"ਡੇਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਕ ਦੂਸਰੇ ਨੂੰ ਫਾਇਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੋਇਆ ਵੇਖ ਕੇ ਉਹ ਸਾਰੇ ਡੇਰੇਦਾਰ ਬਣ ਗਏ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਮਾਈ ਟਾਹਲਾ ਸਾਹਿਬ ਵਿਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਤਿਕਾਰ ਡੇਰਾ ਗਿੱਲਵਾਲੀ ਦਾ ਹੈ ਜਿਥੇ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਪਰਿਵਾਰ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਫੇਰੀ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਲੋਕ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਤੋਂ ਆਪਣੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਹੱਲ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹਨ।"
ਉਸ ਦੇ ਜਵਾਬ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਹੋਰ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਲਈ ਉਤਸੁਕ ਕੀਤਾ "ਉਹ ਡੇਰਾ ਕਿਥੇ ਹੈ?" ਉਸ ਨੇ ਸਮਝਾਇਆ, "ਸ੍ਰੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਤੋਂ ਆਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਤੁਸੀਂ ਚੌੜੀ ਡਬਲ ਹਾਈਵੇ ਖ਼ਤਮ ਹੁੰਦੇ ਵੇਖੀ ਹੈ ਨਾਂ। ਹਾਈਵੇ ਨੂੰ ਉਸ ਡੇਰੇ ਤੱਕ ਹੀ ਚੌੜਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿੱਸ ਉਤੇ ਵੀਆਈਪੀਜ਼ ਨੂੰ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਆਉਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ । ਇਸ ਤੋੰ ਅੱਗੇ ਪਿੱਛੇ ਇਕਹਰੀ ਸੜਕ ਹੈ।"
ਮੇਰੀ ਉਤਸੁਕਤਾ ਹੋਰ ਵਧੀ।
"ਕੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਅਜਿਹੇ ਕੰਮਾਂ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ?"
ਉਸਦਾ ਜਵਾਬ ਸੰਖੇਪ ਸੀ, "ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸ਼ਾਸਕਾਂ ਉੱਤੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਦਬਦਬੇ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।"
"ਪਰ ਇਹ ਤਾਂ ਕੋਈ ਰਾਜ-ਧਰਮ ਨਾ ਹੋਇਆ। ਫਿਰ ਲੋਕਤੰਤਰ ਕਿੱਥੇ ਹੈ?"
ਮੇਰੇ ਇਸ ਜਵਾਬ 'ਤੇ ਉਹ ਹੱਸ ਪਿਆ.
"ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਦਬਦਬਾ ਕਿਵੇਂ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?" ਉਸ ਨੇ ਨੇੜੇ ਬੈਠੇ ਵਕੀਲ ਨੂੰ ਸਵਾਲ ਕੀਤਾ।
"ਕਿਵੇਂ"
"ਧਰਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਿਆਂ, ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਿਆਂ, ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਿਆਂ।"
"ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।"ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਖਦਸ਼ਾ ਸੀ
"ਇਹ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੈ। ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਕੇਸ ਲੜ ਰਿਹਾ ਹਾਂ ਜੋ ਆਪਣੇ ਮਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਝੂਠੇ ਕੇਸ ਦਾਇਰ ਕਰਨ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਇਥੋਂ ਤਕ ਕਿ ਇੱਕ ਐਸਐਚਓ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਸੀਬੀਆਈ ਜਾਂਚ ਦਾ ਆਦੇਸ਼ ਵੀ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।"
ਵਕੀਲ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਇੱਥੋਂ ਤਕ ਕਿ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵੀ ਪੰਜਾਬ ਕੇਡਰ ਦੇ ਹਨ। ਕੇਂਦਰੀ ਕੇਡਰ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਤਾਇਨਾਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੇ ਤੇਜ਼ ਪ੍ਰਵਾਹ ਦੇ ਰੁਝਾਨ ਨੂੰ ਠੱਲ ਪਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਸਥਾਨਕ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਨੇਤਾ ਜੋ ਇਸ ਸੁਤੰਤਰ ਪ੍ਰਵਾਹ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਦੇ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੀ ਇਸ਼ਾਰੇ ਤੇ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਲੱਗੇ ਤਾਂ ਨਸ਼ਾ ਕਿਸ ਨੇ ਰੋਕਣਾ ਸੀ? ਬਹੁਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਹੁਣ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਜਕੜ ਵਿੱਚ ਹਨ। ”
"ਅਪਰਾਧ ਦੀ ਰੱਖਿਆ? ਜੇ ਲੀਡਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਨਸਾਫ ਦਿਵਾਉਣ ਲਈ ਨਹੀਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਅਧੀਨ ਕਰਨ ਲਈ ਹੀ ਹਨ ਤਾਂ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣਦੇ ਹੀ ਕਿਉਂ ਹਨ?" ਮੈਂ ਅਚੰਭਿਤ ਸੀ।
"ਹਾਂ! ਲੀਡਰ ਅਪਰਾਧ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਵਿਰੋਧ ਨੂੰ ਦਬਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਣਜਾਣ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਡੇiਰਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤਦੇ ਹਨ।ਬਾਕੀ ਵੋਟਾਂ ਲਈ ਤਾਂ ਖੁਲ੍ਹੇ ਆਮ ਸ਼ਰਾਬ ਅਤੇ ਪੈਸਾ ਵੰਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਇਹ ਗਰੀਬ ਲੋਕ ਪੰਜ ਵਰਿਆਂ ਦੀ ਗੁਲਾਮੀ ਲਈ ਸਸਤੇ ਵਿਚ ਵਿਕ ਜਾਦੇ ਹਨ।" ਉਹ ਆਪਣੇ ਜਵਾਬ ਵਿਚ ਸਪਸ਼ਟ ਸੀ।
"ਉਹ ਵਿਰੋਧ ਰੋਕਣ ਅਤੇ ਦਬਾ ਪਾਉਣ ਲਈ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਆਉਂਦੇ ਹਨ?" ਮੈਂ ਜਾਨਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ।
"ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਨਸ਼ੇ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਬ੍ਰਾਂਡ ਸ਼ਰਾਬ ਇੱਕ ਮੁਨਾਫਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਹੈ। ਇਹ ਸਭ ਸਥਾਨਕ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੀ ਸਰਪ੍ਰਸਤੀ ਹੇਠ ਪ੍ਰਫੁੱਲਤ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ‘ਆਜ ਤੱਕ 'ਤੇ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇਖੀ ਹੋਵੇਗੀ ਜਿੱਥੇ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ' ਤੇ ਸਥਾਨਕ ਵਿਧਾਇਕ ਦਾ ਨੱਕ ਥੱਲੇ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਦੇ ਭੰਡਾਰੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਸਨ।। ਐਸਐਚਓ ਬੇਵੱਸ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਕੋਈ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਤੋਂ ਗੁਰੇਜ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ।ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਦੇ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਝੂਠੇ ਕੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਫਸਾ ਕੇ ਸਲਾਖਾਂ ਪਿਛੇ ਧੱਕ ਦਿਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਇਹ ਆਮ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਕੋਰਟਾਂ ਵਿਚ ਅਕਸਰ ਝੂਠੇ ਕੇਸ ਦਾਇਰ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਬਾਡਰ ਏਰੀਆ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਬਹੁਤੇ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਕੇਸ ਡਰੱਗਜ਼ ਸਮਗਲਿੰਗ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਖਿਲਾਫ ਲਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਲਾਖਾਂ ਪਿੱਛੇ ਸੁੱਟਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਕੋਲ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਉਹੀ ਖੇਤਰ ਹੈ ਜਿਥੇ ਅੱਤਵਾਦ ਦੇ ਦਿਨੀਂ ਨਕਲੀ ਪੁਲਿਸ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬੜੇ ਗਭਰੂ ਮਾਰ ਦਿਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਹੁਣ ਤਾਂ ਅਨਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਕਿਸਮਤ ਮੰਨਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ”
ਇਹ ਕਾਫ਼ੀ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਸੀ। ਹੋਰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰਨ ਲਈ, ਮੈਂ ਉਸਨੂੰ ਸਵਾਲ ਕੀਤਾ: "ਡੇਰੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਿਵੇਂ ਕਰਦੇ ਹਨ?"
ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ, "ਡੇਰੇ ਅਣਜਾਣ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਭਰਮਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜੰਤਾਂ ਨੂੰ ਲੁੱਟਕੇ ਆਪਣੀ ਜੇਭ ਭਰਦੇ ਹਨ। ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਸਿਖਾਉਣ ਪ੍ਰਚਾਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਉਹ ਡੇਰੇ ਨੂੰ ਸਰਵਉੱਚ ਦਰਸਾਕੇ ਆਪਣੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਹਿੰਦੂ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜ਼ ਖੋਪਾ ਤੋੜਣ ਅਤੇ ਲਾਲ ਧਾਗੇ ਬੰਨ੍ਹਣ ਵਰਗੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਉਹ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਸਿੱਖੀ ਦੇ ਰਸਤੇ ਤੇ ਮੁਕਤੀ ਦੇ ਰਾਹ ਤੇ ਪਾਉਣ ਦੀ ਥਾਂ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਵੋਟਾਂ ਵੇਲੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਅਨੁਯਾਈਆਂ ਨੂੰ ਹਿਦਾਇਤਾਂ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਵੋਟ ਕਿਸਨੂੰ ਪਾਉਣੀ ਹੈ ਤੇ ਹੁੰਦਾ ਵੀ ਇਵੇਂ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਸੱਚੇ ਸੌਦੇ ਵਾਲੇ ਕਿੱਸੇ ਤਾਂ ਸੁਣੇ ਹੋਣਗੇ ਜਿੱਥੇ ਅਕਾਲੀ ਤੇ ਕਾਂਗਰਸੀ ਮੁਖੀ ਲੀਡਰ ਵੋਟਾਂ ਮੰਗਣ ਲਈ ਉਸ ਅੱਗੇ ਗੋਡੇ ਫੜਦੇ ਸਨ”
“ਹੁਣ ਕੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ?” ਮੇਰਾ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਸੀ।
ਉੁਸ ਨੇ ਕੁਝ ਸੋਚਿਆ ਤੇ ਫਿਰ ਇਕ ਪੁਰਾਣਾ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਲੈ ਆਇਆ ਤੇ ਆਖਣ ਲੱਗਾ। “ਤੁਹਾਨੂੰ ਯਾਦ ਹੈ ਜਦੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਚਾਰ ਸਿੱਖ ਨਵਯੁਵਕ ਇਸਾਈ ਬਣਨ ਲੱਗੇ ਸਨ ਤਾਂ ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਕੀ ਕੀਤਾ ਸੀ? ਸਵੈ ਚਿੰਤਨ ਤੇ ਫਿਰ ਸਖਤ ਅਮਲ।ਇਸ ਬਾਰੇ ਤੁਸੀਂ ਆਪ ਹੀ ਪੜ੍ਹ ਲਉ”।ਮੈਂ ਇਸ ਸਬੰਧਤ ਲੇਖ ਨੂੰ ਪਾਠਕਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਇਨ ਬਿੰਨ ਪੇਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ:
ਡਾ: ਦਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਗ੍ਰੇਵਾਲ
ਮੈਂ ਅੰiਮ੍ਰਤਸਰ-ਤਰਨਤਾਰਨ ਸੜਕ ਤੇ ਤਰਨਤਾਰਨ ਨੇੜੈ ਪਿੰਡ ਚੱਭਾ ਵਿਚ ਸ. ਤੇਜਵੰਤ ਸਿੰਘ ਚੱਭਾ ਕੋਲ ਠਹਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਸਾਂ। ਉਹ ਉਦੋਂ ਆਜ-ਤਕ ਚੈਨਲ ਦੇ ਪ੍ਰੈਸ ਰਿਪੋਰਟਰ ਸਨ। ਗੱਲਾਂ ਗੱਲਾਂ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਚੱਭਾ ਪਿੰਡ ਦੇ ਆਸ ਪਾਸ ਨਵੇਂ ਡੇਰਿਆਂ ਅਤੇ ਚਰਚਾਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਚੱਲ ਪਈ।ਸ. ਤੇਜਵੰਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਨਾਂ ਦਾ ਹੜ੍ਹ ਆਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ । ਉਸ ਦੇ ਨੇੜੇ ਨੇੜੇ ਸੱਤ ਨਵੇਂ ਡੇਰੇ ਬਣ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਚਰਚ ਤਕਰੀਬਨ ਸਾਰੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿਚ ਨਵੇਂ ਬਣ ਗਏ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭੀੜ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਕੁਝ ਵਿਡੀਓ ਵਿਖਾਏ ਤਾਂ ਮੈਂ ਵੇਖ ਕੇ ਹੈਰਾਨ ਰਹਿ ਗਿਆ ਕਿ ਸਿੱਖ ਇਤਨੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਇਸਾਈ ਬਣ ਰਹੇ ਹਨ।
ਉਸ ਨੇ ਇਕ ਇਸਾਈ ਪਾਦਰੀ ਅੰਕੁਰ ਨਰੂਲਾ ਦੀ ਵਿਡੀਓ ਵਿਖਾਂਦਿਆਂ ਕਿਹਾ: ਅੰਕਰ ਨਰੂਲਾ ਪੰਜਾਬੀ ਹਿੰਦੂ ਜੋ ਹੁਣ ਇਸਈ ਪਾਦਰੀ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ।2008 ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੇ 3 ਇਸਾਈ ਅਨੁਯਾਈਆਂ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਚਰਚ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਹੁਣ 2018 ਤੱਕ, ਉਸਦੇ 1.2 ਲੱਖ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਇਸਾਈ ਬਣੇ ਸਿੱਖ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਹਨ।ਅੰਕਰ ਨਰੂਲਾ ਦੇ ਕਹਿਣ ਅਨੁਸਾਰ ਉਸਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰ ਹਰ ਸਾਲ ਦੁਗਣੇ ਵਧ ਰਹੇ ਹਨ।. 2020 ਤੱਕ, ਉਸ ਦੇ ਲਗਭਗ 3-4 ਲੱਖ ਮੈਂਬਰ ਹੋ ਗਏ ਹਨ।ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਇਸਾਈਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਹਰ ਸਾਲ ਦੁੱਗਣੀ ਹੋਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਉਹ ਸਮਾਂ ਦੂ੍ਰ ਨਹੀਂ ਜਦ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਉਕਾ ਥਲੇ ਲੱਗ ਜਾਏਗੀ ਤੇ ਇਸਾਈ ਧਰਮ ਦੂਜੇ ਸਥਾਨ ਤੇ ਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਉਸਦੇ ਅਜਿਹੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ “ਰਸੂਲ” ਅਤੇ “ਪਾਦਰੀ” ਹਨ ਜੋ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਕੈਂਸਰ ਵਾਂਗ ਫੈਲ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਦੇ ਹਿੰਦੂ-ਸਿੱਖ ਨਾਮ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕੰਚਨ ਮਿੱਤਲ, ਬਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਰਮਨ ਹੰਸ। ਉਹ ਹਰ ਹਫਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸਾਈ ਧਰਮ ਵਿਚ ਬਦਲਦੇ ਹਨ!
ਮੈਨੂੰ ਇਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ ਲੱਗਿਆ। ਮੈਂ ਕਿਹਾ, “ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਮੁਖ ਸੰਸਥਾ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਨੱਕ ਥਲੇ ਤੇ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁਖ ਧਰਮ ਅਸਥਾਨ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਿਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਐਨ ਨੇੜੇ?”
ਉਸ ਨੇ ਮੇਰੇ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਨਿਰਾਲੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਦਿਤਾ, “ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮੁਕਤੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚਿੰਬੜੇ ਹੋਏ ਇਨਸਾਨੀ ਜੰਜ਼ਾਲਾਂ ਤੋਂ ਜੋ ਹੁਣ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ। ਇਸਾਈ ਧਰਮ ਤਾਂ ਮੁਕਤੀ ਤੋਂ ਪਰੇ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਚਮਤਕਾਰ ਦਿਖਾਕੇ, ਰੰਗਾ ਰੰਗ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਭਰਮਾਂ ਵਿਚ ਪਾ ਕੇ ਤੇ ਅਪਣੇ ਧਰਮ ਨੂੰ ਸਾਰੇ ਧਰਮਾਂ ਤੋਂ ਉਚਾ ਵਿਖਾਕੇ”।
"ਮੁਕਤੀ ਤੋਂ ਪਰੇ! ਤੁਹਾਡਾ ਕੀ ਮਤਲਬ ਹੈ?"
ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਨੌਕਰ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ, "ਇਹ ਮੁੰਡਾ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਸਚੀਅਨ ਬiਣਆ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਨਿਹੰਗ ਹਨ ।"
"ਈਸਾਈ? ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ?"ਮੈਂ ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਸਿੱਧੀ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ।
ਮੈਂ ਲੜਕੇ ਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ, ਨਾਮ ਨੀਮਾ (ਨਾਮ ਬਦਲਿਆ) ਅਤੇ ਪੁੱਛਿਆ, "ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਈਸਾਈ ਬਣ ਗਏ ਹੋ?"
"ਹਾਂ!" ਉਸਨੇ ਝਿਜਕਦਿਆਂ ਕਿਹਾ। ਉਹ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਖੁਲਿ੍ਹਆ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਸਾਡੀ ਗੱਲ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਸੁਣ ਰਿਹਾ ਸੀ ਅਤੇ ਚਰਚਾ ਦਾ ਅਧਾਰ ਜਾਣਦਾ ਸੀ। "“ਮੈਂ ਇਕੱਲਾ ਨਹੀਂ। ਬਹੁਤੇ ਗਰੀਬ ਅਤੇ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰ ਨੌਜਵਾਨ ਈਸਾਈ ਬਣ ਰਹੇ ਹਨ। ਬਹੁਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਆਪਣੇ ਵਾਲ ਕੱਟਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਛੱਡ ਚੁਕੇ ਹਨ। ਵਰਪਾਲ, ਛੋਟਾ ਚੱਬਾ, ਬਲਾਚਕ ਆਦਿ ਦੇ 6-7 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਨਵੇਂ ਚਰਚ ਬਣ ਗਏ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਡੇਰਿਆਂ ਦੁਆਲੇ ਵੀ ਸਾਡੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਚਰਚਾਂ ਹਨ:; ਇਹ ਸਾਰੇ ਪਿੰਡ ਵੀ ਨਵੇਂ ਚਰਚ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਨ. ਤਰਨਤਾਰਨ ਅਤੇ ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਖੇਤਰਾਂ ਦੀ ਸਮੁੱਚੀ ਬਾਰਡਰ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਲੋਕ ਈਸਾਈਅਤ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ”
"ਤੁਸੀਂ ਕਿਹਾ ਤੁਹਾਡੇ ਪਿਤਾ ਨਿਹੰਗ ਹਨ ਤੇ ਇਕ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਸਿੱਖ ਹਨ। ਤੁਸੀਂ ਈਸਾਈ ਧਰਮ ਕਿਉਂ ਅਪਣਾਇਆ?"
“ਕਿਉਂ? ਅਸੀਂ ਇਨਸਾਨ ਨਹੀਂ? ਜਿਵੇਂ ਉਚੀ ਜ਼ਾਤੀ ਵਾਲੇ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਲਗਦਾ ਹੈ ਅਸੀ ਜਨਮਜਾਤ ਹੀ ਘਟੀਆ ਲੋਕ ਹਾਂ। ਉਹ ਸਾਨੂੰ ਇਨਸਾਨ ਹੀ ਨਹੀਂ ਮੰਨਦੇ। ਸਾਨੂੰ ਨੌਕਰੀਆਂ ਤਾਂ ਕੀ ਦੇਣੀਆਂ ਸਾਨੂੰ ਜੋ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਉਹ ਵੀ ਕਰਨ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ। ਉਹ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਗੁਲਾਮਾਂ ਵਾਂਗ ਆਗਿਆਕਾਰੀ ਬਣੀਏ। ਅਸੀਂ ਗੁਲਾਮੀ ਕਿਉਂ ਕਰੀਏ? ਉਹ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਗਰੀਬ ਨੌਜਵਾਨ ਨਸ਼ੇ ਅਤੇ ਨਸ਼ੇ ਕਰੀ ਜਾਣ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਮਨੁਖਤਾ ਨੂੰ ਜਾਂ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਭਵਿਖ ਸੰਵਾਰਨ ਵਲ ਕੋਈ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਕੰ ਲਈ ਮਜ਼ਦੂਰ ਤੇ ਉਹ ਵੀ ਬੰਧੂਆ ਮਜ਼ਦੂਰ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।ਇਸਾਈ ਪਾਦਰੀ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮਾਨਵਤਾ ਅਤੇ ਹਮਦਰਦੀ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਆਉਂਦੇ ਹਨ; ਉਹ ਸਾਨੂੰ ਬਰਾਬਰ ਦੇ ਇਨਸਾਨ ਸਮਝਦੇ ਹਨ; ਉਹ ਜਿਸ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਇਕੋ ਜਿਹਾ ਵਰਤਾਉ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਉੱਚ ਜਾਤੀਆਂ ਵਾਂਗ ਨਹੀਂ ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਪਿਆਰ ਤਾਂ ਕੀ ਦੇਣਾ ਹੈ ਬਰਾਬਰ ਤਾਂ ਕੀ ਸਮਝਣਾ ਹੈ, ਬਸ ਦੁਰਕਾਰ ਦੇ ਹੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।ਇਸਾਈ ਪਾਦਰੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਵਿਚ ਸਾਡੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿੱਚ, ਨੌਕਰੀਆਂ ਵਿੱਚ, ਹੋਰ ਤਾਂ ਹੋਰ ਬਾਹਰਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਸੈਟ ਹੋਣ ਲਈ ਸਾਡੀ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ ਵੇਖਣਾ ਕਿ ਇਹ ਸਾਰੇ ਦੱਬੇ ਕੁਚਲੇ ਲੋਕ ਜੋ ਬਦਲਾਓ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਇਸਾਈ ਬਣ ਕੇ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵੀ ਸੰਵਾਰ ਲੈਣਗੇ ਤੇ ਮੁਕਤੀ ਵੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਣਗੇ।ਇਹ ਲੋਕ ਆਸ ਬੰਨ੍ਹਾਉਂਦੇ ਹਨ ਤੇ ਆਸਾਂ ਵੀ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਦੇ ਹਨ।"
“ਕੀ ਇਹ ਪੰਚ, ਸਰਪੰਚ, ਐਮ ਐਲ ਏ, ਐਮ ਪੀ, ਮਨਿਸਟਰ ਤੁਹਾਡੀ ਕੋਈ ਮਦਦ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ?”
“ਬੱਸ ਜੀ ਪੁਛੋ ਨਾ ਇਹ ਤਾਂ ਸਾਰੇ ਵਪਾਰੀ ਬੰਦੇ ਨੇ ਤੇ ਬਹੁਤੇ ਉਚੀ ਜਾਤੀ ਦੇ ਹੀ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਹੱਥ ਕਮਾਨ ਹੈ। ਉਹ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਭਰਾਵਾਂ ਦਾ ਹੀ ਖਿਆਲ ਕਰਦੇ ਹਨ”।
“ਪਰ ਮੈਂ ਤਾਂ ਸੁਣਿਆਂ ਹੈ ਕਿ ਇਥੋਂ ਦਾ ਐਮ ਐਲ ਏ ਵੀ ਤੁਹਾਡੀ ਜਾਤ ਵਿੱਚੋਂ ਹੀ ਹੈ। ਕੀ ਉਹ ਨਹੀਂ ਕੁਝ ਕਰਦਾ?”
“ਬੱਸ ਜੀ ਈਸਬ ਗੋਲ ਕੁਝ ਨਾ ਫੋਲ। ਉਹ ਵੀ ਤਾਂ ਜਗੀਰਦਾਰਾਂ ਦਾ ਖਰੀਦਿਆ ਗੁਲਾਮ ਹੈ। ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁਧ ਜਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ”। ਉਹ ਲਗਾਤਾਰ ਆਪਣੀ ਹਾਲਤ, ਲੀਡਰਾਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਤੇ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੀ ਹਾਲਤ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਨਾ ਕੁਝ ਕਹੀ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਜਿਸ ਤੋਂ ਸਾਫ ਸੀ ਕਿ ਉਸਦਾ ਮਨ ਬੁਰੀ ਤਰਾਂ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਚੁਕਾ ਸੀ ਤੇ ਉਸ ਨਾਲ ਘਰ ਵਾਪਸੀ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਨੀ ਅਜੇ ਬੇਫਾਇਦਾ ਸੀ।
ਤੇਜਵੰਤ ਸਿੰਘ ਸਭ ਸੁਣ ਰਹੇ ਸਨ। ਆਖਣ ਲੱਗੇ, “ਵੇਖੀ ਹੈ ਜ਼ਮੀਨੀ ਅਸਲੀਅਤ? ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸ ਹੱਦ ਤਕ ਵਰਗਲਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ”।
“ਕੀ ਸਿੱਖ ਲੀਡਰ ਜਾਂ ਪ੍ਰਚਾਰਕ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੇ?” ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪੁਛਿਆ।
“ਸਿੱਖ ਲੀਡਰਾਂ ਦੀ ਤਾਂ ਛੱਡ ਹੀ ਦਿਉ ਜੀ। ਉਹ ਤਾਂ ਇਸਾਈ ਸਮਾਗਮਾਂ ਵਿਚ ਜਾ ਕੇ ਖੁਦ ਹਾਜ਼ਰੀਆਂ ਭਰਦੇ ਹਨ, ਚਰਚਾਂ ਦੇ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰਖਦੇ ਹਨ ਤੇ ਜਲਸੇ ਜਲੂਸਾਂ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਾਹੀਂ ਵੋਟਾਂ ਲੈਣੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆ ਹਨ। ਹਿੰਦੂ, ਸਿੱਖ, ਇਸਾਈ ਸਭ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਦੇ ਵੋਟ-ਬੈਂਕ ਹਨ”।
“ਪਰ ਅਕਾਲੀ ਪਾਰਟੀ ਤਾਂ ਨਿਰੋਲ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਹੈ । ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਥੱਲੇ ਹੈ। ਉਹ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਵੱਡੇ ਪਰਿਵਰਤਨ ਬਾਰੇ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਸੋਚਦੀ?” ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪੁਛਿਆ।
“ਡੁੱਬੀ ਤਾਂ, ਜੇ ਸਾਹ ਨਾ ਆਇਆ। ਅਕਾਲੀ ਪਾਰਟੀ ਹੁਣ ਰਾਜਨੀਤਕ ਪਾਰਟੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਹਿੰਦੂ, ਸਿੱਖ, ਇਸਾਈ ਸੈਕੂਲਰਇਜ਼ਮ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਸਾਰੇ ਮੈਂਬਰ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ ਤੇ ਬਣ ਵੀ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਦਾ ਸਰੋਕਾਰ ਸਿੱਖਾਂ ਨਾਲ ਉਤਨਾ ਹੀ ਹੈ ਜਿਤਨਾ ਦੂਜੇ ਧਰਮਾਂ ਨਾਲ।ਇਹੋ ਹਾਲ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਚਲਾਉਂਦੀ ਹੈ।ਇਸ ਦਾ ਜ਼ੋਰ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਆਗੂਆਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਵੱਲ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ ਨਾਂ ਕਿ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵੱਲ। ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਵੀ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਰਾਜਨੀਤਕ ਬੰਦਾ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸੋ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਤਾਂ ਬਿਨਾ ਵਾਲੀ-ਵਾਰਿਸ ਦੇ ਹੀ ਹੈ। ਏਥੋਂ ਦਾ ਐਮ ਐਲ ਏ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦਾ ਹੈ ਫਿਰ ਵੀ ਉਸ ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿਚ ਬੜੇ ਹੀ ਸਿੱਖ, ਸਿੱਖ-ਧਰਮ ਛੱਡੀ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰ ਕਰ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ । ਅੱਗੇ ਤੁਸੀਂ ਵੇਖ ਲਵੋ”।
“ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਵੀ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹੋ ਕਿ ਏਥੇ ਬੜੇ ਸਿੱਖ ਡੇਰੇ ਹਨ, ਕੀ ਉਹ ਵੀ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੇ?
ਮੈਂ ਫਿਰ ਪੁੱਛਿਆ
"ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਏ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਕੁਰਬਾਨੀਆਂ ਦੇ ਸਥਾਨਾਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਬਾਬਿਆਂ ਨੇ ਮਾਇਆ-ਕਮਾਊ ਸਾਧਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਛੇ-ਸੱਤ ਕਿਲੋਮੀਟਰਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸੱਤ ਡੇiਰਆਂ-ਵਰਗੇ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਤਿੰਨ-ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ-ਅੰਦਰ ਬਣ ਗਏ ਹਨ।"
ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ “ਮੇਰੇ ਘਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਜੋ ਇਹ ਸਭ ਡੇਰੇ ਜੋ ਵੇਖ ਰਹੇ ਹੋ ਇਹ ਸਭ ਨਵੇਂ ਬਣੇ ਹਨ”।
"ਇਹ ਅਚਾਨਕ ਕਿਉਂ ਤੇ ਕਿਵੇਂ ਬਣ ਗਏ?" ਮੈਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਹੈਰਾਨੀ ਲੱਗ ਰਹੀ ਸੀ.
"ਡੇਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਕ ਦੂਸਰੇ ਨੂੰ ਫਾਇਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੋਇਆ ਵੇਖ ਕੇ ਉਹ ਸਾਰੇ ਡੇਰੇਦਾਰ ਬਣ ਗਏ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਮਾਈ ਟਾਹਲਾ ਸਾਹਿਬ ਵਿਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਤਿਕਾਰ ਡੇਰਾ ਗਿੱਲਵਾਲੀ ਦਾ ਹੈ ਜਿਥੇ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਪਰਿਵਾਰ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਫੇਰੀ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਲੋਕ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਤੋਂ ਆਪਣੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਹੱਲ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹਨ।"
ਉਸ ਦੇ ਜਵਾਬ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਹੋਰ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਲਈ ਉਤਸੁਕ ਕੀਤਾ "ਉਹ ਡੇਰਾ ਕਿਥੇ ਹੈ?" ਉਸ ਨੇ ਸਮਝਾਇਆ, "ਸ੍ਰੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਤੋਂ ਆਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਤੁਸੀਂ ਚੌੜੀ ਡਬਲ ਹਾਈਵੇ ਖ਼ਤਮ ਹੁੰਦੇ ਵੇਖੀ ਹੈ ਨਾਂ। ਹਾਈਵੇ ਨੂੰ ਉਸ ਡੇਰੇ ਤੱਕ ਹੀ ਚੌੜਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿੱਸ ਉਤੇ ਵੀਆਈਪੀਜ਼ ਨੂੰ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਆਉਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ । ਇਸ ਤੋੰ ਅੱਗੇ ਪਿੱਛੇ ਇਕਹਰੀ ਸੜਕ ਹੈ।"
ਮੇਰੀ ਉਤਸੁਕਤਾ ਹੋਰ ਵਧੀ।
"ਕੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਅਜਿਹੇ ਕੰਮਾਂ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ?"
ਉਸਦਾ ਜਵਾਬ ਸੰਖੇਪ ਸੀ, "ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸ਼ਾਸਕਾਂ ਉੱਤੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਦਬਦਬੇ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।"
"ਪਰ ਇਹ ਤਾਂ ਕੋਈ ਰਾਜ-ਧਰਮ ਨਾ ਹੋਇਆ। ਫਿਰ ਲੋਕਤੰਤਰ ਕਿੱਥੇ ਹੈ?"
ਮੇਰੇ ਇਸ ਜਵਾਬ 'ਤੇ ਉਹ ਹੱਸ ਪਿਆ.
"ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਦਬਦਬਾ ਕਿਵੇਂ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?" ਉਸ ਨੇ ਨੇੜੇ ਬੈਠੇ ਵਕੀਲ ਨੂੰ ਸਵਾਲ ਕੀਤਾ।
"ਕਿਵੇਂ"
"ਧਰਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਿਆਂ, ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਿਆਂ, ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਿਆਂ।"
"ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।"ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਖਦਸ਼ਾ ਸੀ
"ਇਹ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੈ। ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਕੇਸ ਲੜ ਰਿਹਾ ਹਾਂ ਜੋ ਆਪਣੇ ਮਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਝੂਠੇ ਕੇਸ ਦਾਇਰ ਕਰਨ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਇਥੋਂ ਤਕ ਕਿ ਇੱਕ ਐਸਐਚਓ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਸੀਬੀਆਈ ਜਾਂਚ ਦਾ ਆਦੇਸ਼ ਵੀ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।"
ਵਕੀਲ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਇੱਥੋਂ ਤਕ ਕਿ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵੀ ਪੰਜਾਬ ਕੇਡਰ ਦੇ ਹਨ। ਕੇਂਦਰੀ ਕੇਡਰ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਤਾਇਨਾਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੇ ਤੇਜ਼ ਪ੍ਰਵਾਹ ਦੇ ਰੁਝਾਨ ਨੂੰ ਠੱਲ ਪਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਸਥਾਨਕ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਨੇਤਾ ਜੋ ਇਸ ਸੁਤੰਤਰ ਪ੍ਰਵਾਹ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਦੇ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੀ ਇਸ਼ਾਰੇ ਤੇ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਲੱਗੇ ਤਾਂ ਨਸ਼ਾ ਕਿਸ ਨੇ ਰੋਕਣਾ ਸੀ? ਬਹੁਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਹੁਣ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਜਕੜ ਵਿੱਚ ਹਨ। ”
"ਅਪਰਾਧ ਦੀ ਰੱਖਿਆ? ਜੇ ਲੀਡਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਨਸਾਫ ਦਿਵਾਉਣ ਲਈ ਨਹੀਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਅਧੀਨ ਕਰਨ ਲਈ ਹੀ ਹਨ ਤਾਂ ਲੋਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣਦੇ ਹੀ ਕਿਉਂ ਹਨ?" ਮੈਂ ਅਚੰਭਿਤ ਸੀ।
"ਹਾਂ! ਲੀਡਰ ਅਪਰਾਧ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਵਿਰੋਧ ਨੂੰ ਦਬਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਣਜਾਣ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਡੇiਰਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤਦੇ ਹਨ।ਬਾਕੀ ਵੋਟਾਂ ਲਈ ਤਾਂ ਖੁਲ੍ਹੇ ਆਮ ਸ਼ਰਾਬ ਅਤੇ ਪੈਸਾ ਵੰਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਇਹ ਗਰੀਬ ਲੋਕ ਪੰਜ ਵਰਿਆਂ ਦੀ ਗੁਲਾਮੀ ਲਈ ਸਸਤੇ ਵਿਚ ਵਿਕ ਜਾਦੇ ਹਨ।" ਉਹ ਆਪਣੇ ਜਵਾਬ ਵਿਚ ਸਪਸ਼ਟ ਸੀ।
"ਉਹ ਵਿਰੋਧ ਰੋਕਣ ਅਤੇ ਦਬਾ ਪਾਉਣ ਲਈ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਆਉਂਦੇ ਹਨ?" ਮੈਂ ਜਾਨਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ।
"ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਨਸ਼ੇ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਬ੍ਰਾਂਡ ਸ਼ਰਾਬ ਇੱਕ ਮੁਨਾਫਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਹੈ। ਇਹ ਸਭ ਸਥਾਨਕ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੀ ਸਰਪ੍ਰਸਤੀ ਹੇਠ ਪ੍ਰਫੁੱਲਤ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ‘ਆਜ ਤੱਕ 'ਤੇ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇਖੀ ਹੋਵੇਗੀ ਜਿੱਥੇ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ' ਤੇ ਸਥਾਨਕ ਵਿਧਾਇਕ ਦਾ ਨੱਕ ਥੱਲੇ ਸ਼ਰਾਬ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਦੇ ਭੰਡਾਰੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਸਨ।। ਐਸਐਚਓ ਬੇਵੱਸ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਕੋਈ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਨ ਤੋਂ ਗੁਰੇਜ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ।ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਦੇ ਹਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਝੂਠੇ ਕੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਫਸਾ ਕੇ ਸਲਾਖਾਂ ਪਿਛੇ ਧੱਕ ਦਿਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਇਹ ਆਮ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਕੋਰਟਾਂ ਵਿਚ ਅਕਸਰ ਝੂਠੇ ਕੇਸ ਦਾਇਰ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਬਾਡਰ ਏਰੀਆ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਬਹੁਤੇ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਕੇਸ ਡਰੱਗਜ਼ ਸਮਗਲਿੰਗ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਖਿਲਾਫ ਲਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਲਾਖਾਂ ਪਿੱਛੇ ਸੁੱਟਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਕੋਲ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਉਹੀ ਖੇਤਰ ਹੈ ਜਿਥੇ ਅੱਤਵਾਦ ਦੇ ਦਿਨੀਂ ਨਕਲੀ ਪੁਲਿਸ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬੜੇ ਗਭਰੂ ਮਾਰ ਦਿਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਹੁਣ ਤਾਂ ਅਨਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਕਿਸਮਤ ਮੰਨਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ”
ਇਹ ਕਾਫ਼ੀ ਹੈਰਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਸੀ। ਹੋਰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰਨ ਲਈ, ਮੈਂ ਉਸਨੂੰ ਸਵਾਲ ਕੀਤਾ: "ਡੇਰੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਿਵੇਂ ਕਰਦੇ ਹਨ?"
ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ, "ਡੇਰੇ ਅਣਜਾਣ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਭਰਮਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜੰਤਾਂ ਨੂੰ ਲੁੱਟਕੇ ਆਪਣੀ ਜੇਭ ਭਰਦੇ ਹਨ। ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਸਿਖਾਉਣ ਪ੍ਰਚਾਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਉਹ ਡੇਰੇ ਨੂੰ ਸਰਵਉੱਚ ਦਰਸਾਕੇ ਆਪਣੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਹਿੰਦੂ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜ਼ ਖੋਪਾ ਤੋੜਣ ਅਤੇ ਲਾਲ ਧਾਗੇ ਬੰਨ੍ਹਣ ਵਰਗੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਉਹ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਸਿੱਖੀ ਦੇ ਰਸਤੇ ਤੇ ਮੁਕਤੀ ਦੇ ਰਾਹ ਤੇ ਪਾਉਣ ਦੀ ਥਾਂ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਵੋਟਾਂ ਵੇਲੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਅਨੁਯਾਈਆਂ ਨੂੰ ਹਿਦਾਇਤਾਂ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਵੋਟ ਕਿਸਨੂੰ ਪਾਉਣੀ ਹੈ ਤੇ ਹੁੰਦਾ ਵੀ ਇਵੇਂ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਸੱਚੇ ਸੌਦੇ ਵਾਲੇ ਕਿੱਸੇ ਤਾਂ ਸੁਣੇ ਹੋਣਗੇ ਜਿੱਥੇ ਅਕਾਲੀ ਤੇ ਕਾਂਗਰਸੀ ਮੁਖੀ ਲੀਡਰ ਵੋਟਾਂ ਮੰਗਣ ਲਈ ਉਸ ਅੱਗੇ ਗੋਡੇ ਫੜਦੇ ਸਨ”
“ਹੁਣ ਕੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ?” ਮੇਰਾ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਸੀ।
ਉੁਸ ਨੇ ਕੁਝ ਸੋਚਿਆ ਤੇ ਫਿਰ ਇਕ ਪੁਰਾਣਾ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਲੈ ਆਇਆ ਤੇ ਆਖਣ ਲੱਗਾ। “ਤੁਹਾਨੂੰ ਯਾਦ ਹੈ ਜਦੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਚਾਰ ਸਿੱਖ ਨਵਯੁਵਕ ਇਸਾਈ ਬਣਨ ਲੱਗੇ ਸਨ ਤਾਂ ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਕੀ ਕੀਤਾ ਸੀ? ਸਵੈ ਚਿੰਤਨ ਤੇ ਫਿਰ ਸਖਤ ਅਮਲ।ਇਸ ਬਾਰੇ ਤੁਸੀਂ ਆਪ ਹੀ ਪੜ੍ਹ ਲਉ”।ਮੈਂ ਇਸ ਸਬੰਧਤ ਲੇਖ ਨੂੰ ਪਾਠਕਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਇਨ ਬਿੰਨ ਪੇਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ:
